Batman’ın Hasankeyf (Heskîf) ilçesine bağlı Üçyol (Difnê) köyüne bağlı Kavak (Xırbeismail) mezrası, Gercüş (Gercews) ilçesi ile ilçeye bağlı Koçak (Kerkinê) köyü başta olmak üzere birçok bölgede yıllardır fıstık ekimiyle uğraşan çiftçiler verim alamadıklarını ve birçok sorun yaşadıklarını söyleyerek yetkililerden destek bekliyor.

Yaklaşık 10 yıldan bu yana Batman’da fıstığa yönelen çiftçilerden bazıları, verim alamadıkları için yetkililere seslenerek destek istedi.

Kavak mezrasında çiftçilikle uğraşan Ahmet Tunç, yıllardır tarlasında ektiği fıstık ağaçlarından hiçbir verim alamadığını ifade etti.

Tunç, “Tarlamda 50 dönüm fıstık ektim. Kendi imkân ve çabalarımla ektim. Ama onların masraflarıyla baş edemiyorum. Toprağım taşlık ve vitaminsizdir. Doğrudan gelir desteği eksilmiş, şimdi mazot gübre desteği tek kalmış o da çok azdır. O destekle fıstık yetiştiremiyoruz. En az yılda üç defa sürsem lazım ama bu destekle bir defa bile sürülmüyor. Dolayısıyla fıstıklar olmuyor (içi boş), çürüyor. Mazot gübre desteğinin artırılması ve ilaç desteğinin olmasını istiyoruz. 10 yıldır fıstık ekmişim hâlen fıstık yeşermiyor, olanlarda çürüyor. Bu sıkıntıların çözümü destektir.” dedi.

“Destek olursa fıstıklar birçok ailenin geçim kaynağı olur”

Yeterince destek alamadıklarını ifade eden Tunç, “Bizlere yeterince destek verilirse fıstıklarımızı gübreleriz. Hayvan dışkısını gübre olarak kullanırız. Fıstıklara ilaçlarını nizami bir şekilde yaparız. Gerekirse sulamasını yaparız. Toprak verimsiz, sulansa belki düzelir. Bu destek yapılırsa tarlamız birçok ailenin geçim kaynağı olur. Çok zor imkânlaralar ektiğimiz fıstıkları birkaç kuruş bile kâr elde edemedik. İmkânlarıma göre bakıyorum tek başıma olmuyor. Önceki seneler de verim yoktu, bu yılda yok. Fıstıklarım 10 yaşındalar normalde verim zamanıdır. 5 yılda verim alınması gerekirken 10 yıldır daha verim alamadık. Ekmeden önce bu toprakta fıstıkların olmayacağını bilmiyorduk. Tek umudumuz geçim kaynağımız fıstıklarımızdır.” şeklinde konuştu.

“Fıstıklarımız çok tutuyor ancak hepsi çürüktür”

Gercüş ilçesine bağlı Koçak köyünde çiftçilikle uğraşan Halit Mutlu ise şunları kaydetti: “12 yıldır fıstık ekmişim. Fıstıklarımız çok tutuyor ancak hepsi çürüktür. Üçte ikisi çürük, bir tanesi sağlam çıkıyor. Bazıları aşısıdır. Kimse gelip fıstık kontrolünü yapmıyor. Sorunlarını kimse bize sormamış. O kadar uğraş verip büyüttüm, ama işe yaramıyorlar. Aşılanmamış fıstıklarımda var aşılamayı bilmiyorum. Bazılarını paraya yapmalarını istiyoruz yapamıyorlar. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü yetkililerin bizlere destek olmalarını istiyoruz.”

“Fıstıkların hastalıkları çok olduğundan dolayı ilaç ve tedavilerini yapamıyoruz”

Gercüş ilçesine bağlı Yemişli (Botika) köyünde ektiği fıstıklardan çok güzel verim aldığını ve memnun olduğunu belirten Adil Şimşek, ilçe merkezinde ise bakımını yaptığı bazı fıstık bahçelerinden neredeyse hiç verim alamadıklarını söyleyerek yetkililerin kendilerine yardımcı olmalarını istedi.

Şimşek, “Fıstıkların hastalıkları çok olduğundan dolayı ilaç ve tedavilerini yapamıyoruz. Bunun için fıstıklarımız önceki seneler gibi değildir. Fıstıklarımızda mı sorun var yoksa yeri uygun değil, bilmiyoruz. Bu kadar emek vermiş, 10 yıldır uğraşıyoruz. Ona rağmen verdiğimiz emekleri karşılamıyor. Bir ton fıstık verim beklerken ancak 300 kilo alıyoruz. Sebebi de hastalıkları çoktur, ya toprağı uyumlu değil ya da havası uyumlu değildir. Bazı yerlerde fıstıkları çok güzeldir ancak Gercüş çevresini o kadar iyi değildir. Ziraat Odası ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tam bilgi vermelerini ve üzerinde çalışmalar yapmasını istiyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Fıstıklardan verim almazsak onların yerine başka ürün ekeceğiz”

Tarım mühendislerinin kendilerinin bilinçlendirmesi konusunda desteğini isteyen Şimşek, “Çiftçilere mühendisler gönderilip sorunu bulmaları gerekir. Topraklarımıza fıstık uygun olmazsa onları kaldırır yerine başka ürün ekeceğiz. Ekildiğinden beri bu tarla öyledir. Gercüş çevresinde bağlar iyidir. Gercüş’ün bazı köylerine bakıyoruz fıstıkların verimi güzeldir. İlçe merkezinin yakın çevresi ise fıstık sorunun çaresini bulamıyoruz. Bu konuda yetkililerin yardımcı olmalarını ve sorunu çözmelerini istiyoruz. Yetişen fıstıklar çürük ve salkımları çok seyrektir. Bir salkımda 10 tane fıstık olması gerekirken 5 tane fıstık var. Çok emek verdiğimizim halde karşılığını da görmediğimiz için mağdur oluyoruz. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü yetkilileri hiç ilgilenmiyor. Kimin ne kadar fıtık ektiğini veya ekmediğini bilmiyorlar. Toplantı yapmıyorlar. 10 binlerce fidan dağıtıyor ama kim ne yaptı araştırmasını yapmıyorlar. Yetkililerin bire bir ilgilenmesini istiyoruz.” diye konuştu.