KANSER VE BESLENME
DİLAN TUNÇ
Kanser, insanoğlunun ilk dönemlerinden beri tanıdığı ve mücadele ettiği bir hastalıktır. Ancak son yüzyıllarda giderek artarak, günümüzde çok geniş grupları etkileyen bir sağlık sorunu haline gelmiştir.
Kanser en kısa tanımı ile hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalmaları demektir. Bu çoğalma sırasında kanser hücresinde, normal hücrelere göre yapısal farklılıklar çıktığı gibi,
işlevleri açısından da farklılıklar çıkacaktır; bazen hücre normalde yaptığı işlevlerini yapmazken, bazen de normalde olmayan bazı yeni işlevleri de yapmaya başlayabilecektir.
Kanserde ölüm oranlarının yüksek olması konunun önemini daha da arttırmaktadır. Günümüzde kanser en sık ölüm nedenleri arasında, birçok gelişmiş ülkede,
kalp-damar hastalıklarından sonra ikinci sırayı almaktadır. Ülkemizde de 0-1 yaş grubu hariç tutulursa ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almakta ve
10 ölümden birisi kanser nedeni ile olmaktadır. GLOBOCAN 2012 verilerine göre
Dünya’da toplam 14,1 milyon yeni kanser vakası gelişmiş ve 8,2 milyon kansere bağlı ölüm gerçekleşmiştir. Dünya’da en çok tanı konulan kanserler: Akciğer (%13,0), meme (%11,9) ve kolon (%9,7); Kanserden ölümler en çok: akciğer (%19,4), karaciğer (%9,1) ve mide (%8,8) kökenlidir.
Dünya nüfusunun artışına ve nüfustaki yaşlanmaya bağlı olarak 2025 yılında toplam 19,3 milyon yeni kanser vakasının ortaya çıkacağı öngörülmektedir.
Türkiye’ de de kansere bağlı gerçekleşen ölümlerin oranı %15 dolaylarındadır.
Kanserin nedenlerine baktığımız zaman değiştirilemeyen ve değiştirilebilen etkenler görürüz.
Değiştirilemeyen nedenler; yaş, ırk, kalıtım, genetik, cinsiyettir. Kansere yakalanma riski yaşla birlikte artıp genetik olabilir. Yine bazı kanser türleri sadece bir cinste görülebilir
. Değiştirilemeyen nedenler ise: sigara, gıdalarda bulunan ve isteğimiz dışında bulaşan kimyasallar, obezite, enfeksiyonlar, alkol,
besinlerin hazırlanıp pişirilmesi esnasında oluşan bazı bileşikler, radyasyon, aşırı kırmızı et, yağ, tuz tüketimi, posadan fakir beslenmedir.
Sigara ve kanser arasındaki ilişkiye bakacak olursak; Beş akciğer kanseri vakasının dördü sigaradan kaynaklanmaktadır. Akciğer kanseri tüm kanserler içinde hayatta kalma oranı en düşük olandır ve
Türkiye’deki kanser ölümlerinin en yaygın olanıdır. İyi haber ise şudur: bu ölümlerin çoğu sigaranın vaktinde bırakılması ile önlenebilir. Dünyada ve ülkemizde son yıllarda
belirgin olarak artan obezite bazı yaygın kanser türleri için risk faktörüdür. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki obez bireylerin kansere yakalanma riski %33 daha fazladır.
(Erkeklerde: %25 Kadınlarda: %37) Erken tanı: tedavi şansını arttırır, tedaviyi kolaylaştırır, tedavi giderlerini azaltır, doku ve organ kaybını önler,
sakatlık bırakmaz, HAYAT KURTARIR.
Halk arasında tedavisi olmayan amansız bir hastalık olarak bilinmektedir oysa kanser, tedavisi mümkün bir hastalık grubudur.
Kanser sadece tek bir hastalık değildir, değişik cinsleri vardır ve değişik organları tutabilir. Elbette ki kanserin bazı türlerinde tedavi güçtür,
ancak birçok kanser türünde tedavi mümkündür. Peki tedavide beslenmenin payı ve yeri nedir, diyette nelere dikkat edilmelidir gelin birlikte bakalım.
Tümör oluşumu önleyen antitümöral dediğimiz bazı besinler vardır bunlar: meyveler, ceviz, fındık, fıstık, kuru fasulye, nohut, bezelye, mercimek, lahana,
karnabahar, ıspanak, pazı, turp, pancar, pırasa, soğan, sarımsaktır. Bu besinlerde bulunan antitümöral bileşikler vücutta bulunan ya da vücuda alınan kanser etkenlerine
karşı savaşıp kansere karşı koruyuculuğumuzu yaparlar. Kanserli hastalarda; iştahsızlık, yorgunluk, bulantı, kusma, istemsiz ağırlık kayıpları, ağrı, koku ve tat almada
değişiklik gibi semptomlar görülmektedir. İyi bir beslenmedeki amaç: Metabolizmayı düzeltmek, ağırlık kaybının durmasını sağlamak, direnci arttırıp tedaviye
toleransın artmasını sağlamaktır. Hasta Kemoterapi alıyorsa, az yağlı, az posalı, yumuşak ve bol sıvı yiyecekler tüketmelidir. Hasta Radyoterapi alıyorsa,
ki bu genellikle 6 hafta süreyle uygulanır, bol sıvı yiyecekler tüketilmelidir ve yemeklerden önce ağız su, limon, portakal suyu ya da soda ile çalkalanıp yapay salya oluşturulmalıdır.
Hastanın enerji ve protein alımı beslenme ve beden ağırlığı durumuna göre diyetisyeni tarafından ayarlanmalıdır. Ateş, enfeksiyon, kusma ve diyare ile olan kayıpları karşılamak ve
alınan ilaçların atımını sağlamak için bol sıvı 2-3 L/gün tüketilmelidir. Hastada diyare ve ağız yaraları varsa posadan fakir besinler tercih edilmelidir. Hastada bulantı ve
kusma varsa bunu önlemek için: Az az sık sık kendini iyi hissettiği zaman yemeli, öğün aralarında su ile birlikte kuru besinler tüketmeli, tuzlu ve soğuk besinler yiyip yağlı
ve tatlı besinleri yememeli, hoşlandığı aromadaki besinleri ve yoğun konsantre içecekleri tercih etmelisiniz. Bazı özel besinlerden söz edilmektedir ancak bunların etkileri
tam olarak ispatlanmamış olup her hastanın kullanması uygun değildir. Örneğin; sarımsak için kanser önleyicidir denmektedir ancak henüz ispatlanmamıştır ve antikoagülant
dediğimiz kan pıhtılaşmasını engelleyen ilaç kullanan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır. Yine zencefil için bulantı ve pıhtı önleyici aktivitesinin olduğu söylenmektedir.
Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki; Kanseri önleyen veya kansere neden olan tek bir besin öğesi yoktur.
Kendinize iyi davranın, sağlıkla kalın
- 15-04-2018 SINAV DÖNEMİ BESLENME
- 09-04-2018 YÜKSELMEYE DEVAM EDEN BİR TREND : FONKSİYONEL GIDALAR
- 02-04-2018 Bağırsak, Beyin ve Koca Yağlı Göbek!
- 26-03-2018 ÇÖLYAK VE BESLENME
- 19-03-2018 YÜKSEK FRUKTOZLU MISIR ŞURUBU
- 11-03-2018 OBEZİTE TEDAVİSİNDE DOĞAL ÜRÜNLER
- 05-03-2018 SPOR VE BESLENME
- 26-02-2018 ÜLSER Mİ ?
- 12-02-2018 POLİKİSTİK OVER SENDROMU (PKOS) VE BESLENME ÖNERİLERİ
- 05-02-2018 CİLT SAĞLIĞI VE BESLENME
- 29-01-2018 ANTİ – STRES MİNERALİ ‘MAGNEZYUM’
- 22-01-2018 PREMATÜRE BEBEKLER
- 15-01-2018 DİYARE
- 08-01-2018 KANSER VE BESLENME
- 02-01-2018 YÜKSEK TANSİYON
- 24-12-2017 YA DİYET YA DİYABET
- 17-12-2017 TABAĞIMIZDAKİ RENKLER
- 11-12-2017 KİM ŞİŞMAN?
- 03-12-2017 BURDA NELER OLUYOR?
Makaleler
Hava Durumu