HER  5  ÇOCUKTAN  1’İ  DİYARE ‘DEN  HAYATINI  KAYBEDİYOR!

                                               NE YAPMALI?

Diyare dediğimiz ishal aslında hiç de basit bir durum değil. Belki de önemsemediğimiz için dünyada 5 yaş altı çocukların ölüm nedenlerinde 3. sırayı alıyor. Ayrıca dünyada ishal nedeniyle ölenlerin %80 i 2 yaş altındaki çocuklardır. İshalden ölümün en önemli nedeni sıvı ve elektrolit kaybı sonucu gelişen dehidratasyondur.

Nedir peki ishal? Sindirim sisteminde bağırsakların enfeksiyonu sonucu günde üç kez veya daha fazla sulu, kötü kokulu dışkılamadır. Ancak yenidoğan döneminde günde 3-5 kez, geçiş dönemi dediğimiz 3-15 günlük süreçte 5-6 kez ve ilk yaşın sonuna kadar 2-3 kez dışkılama normaldir. Ayrıca anne sütü alan çocuklarda günde 6-7 kez dışkılama normaldir. Ek besinlere başlanması ile, 6-20.aylarda seçilen ek besinlerin (meyve ve sebze suları, püreler) fazla verilmesiyle ishal gelişebilir. Çocuğun sütten kesilmesinden sonra posa miktarının arttırılması yani sebze ve meyvenin aşırı verilmesi sonucu da ishal gelişebilir.

Kişisel ve çevresel hijyen koşullarının iyi olmaması,

Daha ilk yaşlarda dengesiz beslenme,

İshali olan çocuğa su ve sulu besinlerin ishali arttırır endişesi ile verilmemesi,

Antibiyotik ve antidiyaretik ilaç kullanımı,

Klinik olarak bağırsakların dinlendirilmesi düşüncesiyle damardan sıvı tedavisi uygulanması, enfeksiyona bağlı ishallere neden olur ve ishalin uzamasına, ağırlaşmasına ve komplikasyonlarının artmasına neden olur. İshalde vücutta sıvı ve elektrolit kaybı, bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş, enfeksiyon sonucu dehidratasyon gelişir ve düzeltilmez ise ölüme sebep olur.

İshal tedavisinde en önemli şey ağızdan sıvı tedavisinin ve beslenmenin devam ettirilmesidir.

Aşırı kusma ve bilinç kaybı yoksa hasta mutlaka beslenmelidir.

İshalli çocuğun beslenme alışkanlığı bozulmamalı, bol sıvı verilmelidir.

Çocuk anne sütü alıyorsa devam edilmelidir. Çünkü anne sütü içindeki bileşenler ile ishale karşı koruyucudur. Aynı zamanda içerdiği büyüme faktörleri bağırsağın onarılmasını hızlandırır. İshalde en iyi besin Anne Sütü’ dür.

Yoğurt, ayran, haşlanmış yağsız et-tavuk, tahıllardan pirinç-ekmek, patates püresi, yoğurtlu çorba, az şekerli muhallebi, pektin içeriği yüksek meyve ve sebzeler (elma, şeftali, muz, kızılcık, havuç) ve yağ, şeker ve posa içeriği düşük besinler tercih edilmelidir.

İshal süresince yasaklı bazı gıdalar ise: şeker, kola-gazoz-hazır meyve suları, çiğ sebzeler, kuru baklagillerden kuru fasulye- nohut-mercimek, inek sütü, yağ, kuru meyveler, bamya-ıspanak, zeytin, kepekli besinler, kaymak-krema-mayonez ve kuruyemişlerdir.

İshalden korunmak için;

İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmeli,

Ek besinler aylarına göre verilmeli,

İçme ve kullanma suları temiz ve kaynatılmış olmalı,

Sebze ve meyveler bol su ile yıkanmalıdır,

Yiyecekler taze hazırlanmalı, açıkta bırakılmamalı, sıcakta bekletilmemeli,

Aşılar zamanında, düzenli yapılmalıdır.

AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ İÇİN EVDE HAZIRLANAN ŞEKER-TUZ KARIŞIMI:

1 litre kaynatılmış, ılıtılmış su

1 çay kaşığı karbonat

1 çay kaşığı tuz

4 tatlı kaşığı şeker

Bu karışım kapalı bir kapta muhafaza edilerek 24 saat içinde çocuğa verilir. 2 yaşına kadar olan çocuklarda her dışkılamadan sonra bir çay bardağı içirilir, 2 yaşından büyük çocuklarda ise 2 çay bardağı verilir, daha büyük çocuklara istediği kadar içirilebilir. Çocuk kusarsa beş veya on dakika bekleyip tekrar içirilmeye başlanır. 24 saat sonra kalan karışım dökülür ve yenisi hazırlanır. Bu karışım ile çocuğun iştahsızlık, bulantı ve kusması azalır, çocuk anne sütünü emmeye devam eder, bağırsak hareketleri normale döner, ishal süresi kısalır ve beslenme yetersizliği önlenir.

Sağlıkla kalın…